Μια όμορφη εμπειρία για παιδιά και νέους, αλλά και η αφορμή να θυμηθούν τα παλιά οι μεγαλύτεροι, ήταν η εκδήλωση παραδοσιακού αλωνίσματος που πραγματοποίησε με μεγάλη επιτυχία ο πολιτιστικός σύλλογος Μονής Μαλεβιζίου, με τη συνδιοργάνωση της Περιφέρειας Κρήτης και την υποστήριξη του Δήμου Μαλεβιζίου.
Τρεις γενιές ανθρώπων έσμιξαν το απόγευμα της Κυριακής 1 Ιουλίου στην περιοχή «Πλακάλωνα» με την καταπληκτική θέα, που βρίσκεται έξω από το χωριό Μονή. Εκεί, στο παρελθόν, λειτουργούσαν τα παραδοσιακά αλώνια του χωριού, όπου έβγαινε ο καρπός από τα στάχυα. Στα αλώνια, που υπάρχουν ακόμα ανενεργά, ανάμεσα στις ελιές, ξύπνησαν μνήμες και ακούστηκαν γέλια και παιδικές φωνές.
Με τη βοήθεια του αγαπητού φίλου Αντώνη Μακατούνη, που έφερε και καθοδηγούσε ένα εντυπωσιακό, γερό άλογο, έγινε αρχικά το αλώνισμα. Οι παππούδες του χωριού έδειχναν στα μικρά παιδιά πώς να κάθονται στο βολόσυρο, πίσω από το άλογο, μέσα στο αλώνι. Και είναι εκπληκτικό, ότι τα σύγχρονα παιδιά δείχνουν ακριβώς τον ίδιο ενθουσιασμό, με τα παιδάκια πριν μισό και πλέον αιώνα, που έκαναν ακριβώς το ίδιο πράγμα, σε μια εποχή που οι επιλογές για παιχνίδι ήταν μηδαμινές, σε σύγκριση με τις σημερινές.
Οι γυναίκες του χωριού λίγο αργότερα έδειξαν στα παιδιά και τους νέους πώς λειτουργεί ο χειρόμυλος, που κάποτε ήταν απαραίτητο είδος για κάθε σπίτι, καθώς εκεί αλεθόταν το σιτάρι για να βγει ο χόντρος. Και πιο πέρα, μέσα στο λιόφυτο, άντρες και γυναίκες μαγείρεψαν ξινόχοντρο που πρόσφεραν σε όλους όσοι πήγαν στην εκδήλωση του αλωνίσματος.
Μικροί και μεγάλοι, κάτω από τις ελιές, γεύτηκαν κι άλλα παραδοσιακά εδέσματα και ήπιαν ντόπιο κρασί. Ανάμεσα στον κόσμο ήταν ο Δήμαρχος Κώστας Μαμουλάκης και ο Περιφερειακός Σύμβουλος Λάμπρος Βαμβακάς.
Η γιορτή ολοκληρώθηκε με μαντινάδες και χορό, με τη μουσική ταλαντούχων καλλιτεχνών που χάρισαν κέφι στην εκδήλωση : Ο Νίκος Σκουτέλης στη λύρα , ο Αντώνης Καλλέργης στο λαούτο , ο Γιάννης Περυσινάκης στο λαούτο και ο Μανώλης Φραγκιαδάκης στην κιθάρα.
O πολιτιστικός σύλλογος ευχαριστεί την Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Περιφέρειας Κρήτης , το Δήμο Μαλεβιζίου, τον κ. Αντώνη Μακατούνη ,τον κ. Σπύρο Καλλέργη ,την κ.Νίκη Σπυριδάκη ( καφενείο “Λούμακας ” ), την κ. Κατερίνα Κωτσάκη ( καφενείο “Στου Αντρέα “) και την οικογένεια Τζιμπραγού για την πολύτιμη συμβολή τους στην διοργάνωση της εκδήλωσης.